اتوماسیون پست‌های برق به معنای استفاده از سامانه‌های کنترلی و نرم‌افزاری برای نظارت، کنترل و مدیریت تجهیزات و فرآیندهای مرتبط با انتقال و توزیع برق است. این امر مزایای متعددی از جمله افزایش راندمان، کاهش خطاهای انسانی، بهبود قابلیت اطمینان و پایداری شبکه برق، و همچنین صرفه‌جویی در هزینه‌ها را به همراه دارد.
در این مقاله، به بررسی اتوماسیون پست‌های برق با تمرکز بر جنبه‌های اتوماسیون بومی می‌پردازیم. اتوماسیون بومی به معنای طراحی، توسعه و پیاده‌سازی سامانه‌های اتوماسیونی با استفاده از دانش، تخصص و فناوری‌های داخلی است. این رویکرد مزایای متعددی از جمله استقلال بیشتر در تامین نیازهای تکنولوژیکی، حمایت از صنعت داخلی، و صرفه‌جویی در ارز را به همراه دارد.
مزایای اتوماسیون پست‌های برق
اتوماسیون پست‌های برق فواید متعددی را برای صنعت برق و به طور کلی، برای کشور به ارمغان می‌آورد. برخی از این مزایا عبارتند از:
- افزایش راندمان: سامانه‌های اتوماسیون می‌توانند با بهینه‌سازی فرآیندها و کاهش اتلاف انرژی، راندمان کلی پست‌های برق را به طور قابل‌توجهی افزایش دهند.
- کاهش خطاهای انسانی: خطاهای انسانی یکی از عوامل اصلی بروز خاموشی‌ها و سایر مشکلات در شبکه‌های برق است. اتوماسیون با حذف دخالت مستقیم انسان در بسیاری از وظایف، می‌تواند به طور قابل‌توجهی این خطاها را کاهش دهد.
- بهبود قابلیت اطمینان و پایداری: سامانه‌های اتوماسیون می‌توانند با نظارت دقیق بر وضعیت تجهیزات و شبکه برق، به طور سریع عیب‌ها را شناسایی و نسبت به رفع آنها اقدام کنند. این امر به بهبود قابلیت اطمینان و پایداری شبکه برق کمک می‌کند.
- صرفه‌جویی در هزینه‌ها: اتوماسیون می‌تواند با کاهش نیاز به نیروی انسانی، تعمیرات و نگهداری و همچنین بهینه‌سازی مصرف انرژی، در هزینه‌های عملیاتی پست‌های برق صرفه‌جویی قابل‌توجهی به ارمغان آورد.
اتوماسیون بومی پست‌های برق
با توجه به مزایای ذکر شده، اتوماسیون پست‌های برق از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا، اتوماسیون بومی می‌تواند به عنوان راهکاری مناسب برای ارتقای این صنعت در کشور تلقی شود. اتوماسیون بومی مزایای متعددی را به ارمغان می‌آورد، از جمله:
- استقلال بیشتر: اتوماسیون بومی به کشور این امکان را می‌دهد تا از وابستگی به شرکت‌ها و فناوری‌های خارجی رها شده و در تامین نیازهای تکنولوژیکی خود استقلال بیشتری داشته باشد.
- حمایت از صنعت داخلی: اتوماسیون بومی با ایجاد فرصت‌های شغلی برای متخصصان داخلی و همچنین حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، به رونق صنعت داخلی و توسعه فناوری‌های بومی کمک می‌کند.
- صرفه‌جویی در ارز: اتوماسیون بومی با کاهش نیاز به واردات تجهیزات و نرم‌افزارهای خارجی، به صرفه‌جویی در ارز و خروج سرمایه از کشور کمک می‌کند.
چالش‌های اتوماسیون بومی پست‌های برق
با وجود مزایای متعدد اتوماسیون بومی، چالش‌هایی نیز در مسیر پیاده‌سازی آن وجود دارد. برخی از این چالش‌ها عبارتند از:
- کمبود دانش و تخصص: در حال حاضر، در کشور با کمبود دانش و تخصص در زمینه اتوماسیون پست‌های برق به خصوص در حوزه اتوماسیون بومی مواجه هستیم.
- فقدان زیرساخت‌های مناسب: برای توسعه اتوماسیون بومی، نیاز به زیرساخت‌های مناسب از جمله مراکز تحقیقاتی، آزمایشگاه‌های مجهز و شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این حوزه است.
- حمایت‌های دولتی: برای رونق اتوماسیون بومی، نیاز به حمایت‌های دولتی از جمله ارائه تسهیلات و اعتبارات تحقیقاتی، تشویق شرکت‌های داخلی به سرمایه‌گذاری در این حوزه و وضع قوانین و مقررات حمایتی است.
راهکارهای توسعه اتوماسیون بومی پست‌های برق
برای غلبه بر چالش‌های موجود و توسعه اتوماسیون بومی پست‌های برق، می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
- ایجاد مراکز تحقیقاتی و آموزشی: با ایجاد مراکز تحقیقاتی و آموزشی در دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی، می‌توان به دانشجویان و متخصصان در زمینه اتوماسیون پست‌های برق به خصوص در حوزه اتوماسیون بومی پرداخت.
- حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان: با ارائه تسهیلات و اعتبارات تحقیقاتی به شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه اتوماسیون پست‌های برق، می‌توان به رونق تحقیقات و توسعه در این زمینه کمک کرد.
- تشویق به تولید داخلی: با وضع قوانین و مقررات حمایتی، می‌توان شرکت‌های داخلی را به تولید تجهیزات و نرم‌افزارهای مورد نیاز اتوماسیون پست‌های برق تشویق کرد.
- استفاده از تجارب سایر کشورها: با مطالعه و بررسی تجارب سایر کشورها در زمینه اتوماسیون بومی پست‌های برق، می‌توان از آنها برای توسعه این صنعت در کشور استفاده کرد.
- برگزاری همایش‌ها و کارگاه‌های آموزشی: با برگزاری همایش‌ها و کارگاه‌های آموزشی، می‌توان به تبادل دانش و تجربیات در زمینه اتوماسیون بومی پست‌های برق بین متخصصان و فعالان این حوزه پرداخت.
اتوماسیون پست‌های برق به عنوان یک ضرورت برای ارتقای صنعت برق کشور، نقشی کلیدی در افزایش راندمان، پایداری و امنیت شبکه برق ایفا می‌کند. اتوماسیون بومی به عنوان راهکاری مناسب برای رهایی از وابستگی به شرکت‌ها و فناوری‌های خارجی و همچنین حمایت از صنعت داخلی و صرفه‌جویی در ارز، می‌تواند به توسعه پایدار این صنعت در کشور کمک کند. با برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری مناسب و حمایت‌های دولتی، می‌توان بر چالش‌های موجود در مسیر اتوماسیون بومی پست‌های برق غلبه کرد و به دستاوردهای قابل‌توجهی در این زمینه دست یافت.
منابع:
- https://civilica.com/doc/194218/
- https://civilica.com/doc/194218/
- https://faculty.kashanu.ac.ir/file/download/course/1571635036-hvsd-1.pdf
